حدیث در مورد انصاف

حدیث (1) امام على عليه السلام :

اَلانصافُ أَفضَلُ الفَضائِلِ؛

انصاف، برترين ارزشهاست.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9096

حدیث (2) رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم :

(لأَميرِ المُؤمِنين علیه السلام) أَ لا اُخبِرُكُم، بِأَشبَهِكُم بى خُلقا؟ قالَ: بَلى يا رَسولَ اللّه‏ِ قالَ: أَحسَنُكُم خُلقا، و َأَعظَمُكُم حِلما، و َأَبَرُّكُم بِقَرابَتِهِ و َأشَدُّكُم مِن نَفسِهِ إِنصافا؛

(به اميرالمؤمنين علیه السلام فرمودند:) آيا تو را خبر ندهم كه اخلاق كدام يك از شما به من شبيه‏تر است؟ عرض كردند: آرى، اى رسول خدا. فرمودند: آن كس كه از همه شماخوش‏ اخلاق‏تر و بردبارتر و به خويشاوندانش نيكوكارتر و با انصاف‏تر باشد.

من لا یحضره الفقیه ج 4 ، ص 370 - مكارم الاخلاق ص ‏442

حدیث (3) امام على عليه ‏السلام :

 الْإِنْصَافُ يَرْفَعُ الْخِلَافَ وَ يُوجِبُ الِائْتِلَاف‏

انصاف، اختلافات را از بين مى ‏برد و موجب الفت و همبستگى مى ‏شود.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9116

حدیث (4) امام على علیه السلام :

مَن أَنصَفَ اُنصِفَ؛

هر كس با انصاف باشد، انصاف مى‏ بيند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9120

حدیث (5) امام على علیه السلام :

زَكاةُ القُدرَةِ النصافُ؛

زكات قدرت، انصاف است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 342 ، ح 7821

حدیث (6) امام صادق علیه السلام :

مَن أَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ رُضِىَ بِهِ حَكَما لِغَيرِهِ؛

هر كس با مردم منصفانه رفتار كند، ديگران داورى او را مى‏ پذيرند.

من لا یحضر الفقیه ج 3 ، ص 13 ، ح 3237 - کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 146 ، ح 12 - تحف العقول ص‏357

حدیث (7) امام على علیه السلام :

أَعدَلُ النّاسِ مَن أَنصَفَ مَن ظَلَمَهُ؛

عادل‏ترين مردم كسى است كه با كسى كه به او ظلم كرده با انصاف رفتار كند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9104

حدیث (8) رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن واسَى الفَقيرَ و َأَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ فَذلِكَ المُؤمِنُ حَقّا؛

هر كس به نيازمند كمك مالى كند و با مردم منصفانه رفتار نمايد چنين كسى مؤمن حقيقى است.

خصال ص‏47 ، ح 48

حدیث (9) امام على علیه السلام :

أَنصِفِ النّاسَ مِن نَفسِكَ وَ أَهلِكَ وَ خاصَّتِكَ وَ مَن لَكَ فيهِ هَوىً و َاعدِل فِى العَدُوِّ و َالصَّديقِ؛

خودت و خانواده ‏ات و نزديكانت و كسانى كه به آنان علاقه دارى، با مردم منصفانه رفتار كنيد و با دوست و دشمن به عدالت رفتار كن.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9101

حدیث (10) رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم :

أَنصِفِ النّاسَ مِن نَفسِكَ وَ انصَحِ الأُمَّةَ و َارحَمهُم فَإِذا كُنتَ كَذلِكَ وَ غَضِبَ اللّه‏ُ عَلى أَهلِ بَلدَةٍ أَنتَ فيها و َأَرادَ أَن يُنزِلَ عَلَيهِمُ العَذابَ نَظَرَ إِلَيكَ فَرَحِمَهُم بِكَ، يَقولُ اللّه‏ُ تَعالى: (و َما كانَ رَبُّكَ لِيُهلِكَ القُرى بِظُلمٍ و َأَهلُها مُصلِحونَ)؛

با مردم منصفانه رفتار كن و نسبت به آنان خيرخواه و مهربان باش، زيرا اگر چنين بودى و خداوند بر مردم آباديى كه تو در آن به سر مى ‏برى خشم گرفت و خواست بر آنان عذاب فرو فرستد، به تو نگاه مى ‏كند و به خاطر تو به آن مردم رحم مى‏ كند. خداى متعال مى ‏فرمايد «و پروردگار تو (هرگز) بر آن نبوده است كه شهرهايى را كه مردمش درستكارند، به ستمى هلاك كند».

مكارم الاخلاق ص‏ 457

حدیث (11) امام على عليه السلام :

 اَلانصافُ راحَةٌ؛

انصاف، مايه آسايش است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9113

حدیث (12) رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن اُلهِمَ الصِّدقَ فى كَلامِهِ وَ الانصافَ مِن نَفسِهِ وَ بِرَّ والِدَيهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنسِى‏ءَ لَهُ فى اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَيهِ فى رِزقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقتَ مُساءَلَتِهِ ؛

به هر كس، راستگويى در گفتار، انصاف در رفتار، نيكى به والدين و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخير مى‏ افتد، روزيش زياد مى ‏گردد، از عقلش بهره ‏مند مى‏ شود و هنگام سئوال [مأموران الهى] پاسخ لازم به او تلقين مى ‏گردد.

اعلام الدين ص 265

حدیث (13) امام على علیه السلام :

وَابذُل ... لِلعامَّةِ بِشرَكَ وَ مَحَبَّتَكَ و َلِعَدُوِّكَ عَدلَكَ وَ إِنصافَكَ ... ؛

گشاده‏ رويى و دوستى‏ ات را براى عموم مردم و عدالت و انصافت را براى دشمنت بكار گير.

خصال ص 147 ، ح 178

حدیث (14) امام على عليه‏ السلام :

مَنْ طَلَبَ عِزّا بِظُلْمٍ و َباطِلٍ أَوْرَثَهُ اللّه‏ُ ذُلاًّ بِإِنْصافٍ وَ حَقٍّ؛

هر كس عزّت را با ظلم و باطل طلب كند، خداوند به انصاف و حق ذلّت نصيبش مى‏ نمايد.

شرح نهج البلاغه(ابن ابى الحديد) ج 20، ص 309، ح 536

حدیث (15) پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم :

ألا اُخْبِرُكُمْ بِاَشبَهِكُم بى؟ قَالوا: بَلى يا رَسولَ اللّه‏ِ. قالَ: اَحسَنُكُم خُلقا وَ اَليَنُكُم كَنَفا وَ اَبَرُّكُم بِقَرَابَتِهِ وَ اَشَدُّكُم حُبّا لاِخوانِهِ فى دينِهِ وَ اَصبَرُكُم عَلَى الحَقِّ وَ اَكظَمُكُم لِلغَيظِ وَ اَحسَنُكُم عَفْوا وَ اَشَدُّكُم مِن نَفْسِهِ اِنْصافا فِى الرِّضا وَ الْغَضَبِ؛

آيا شما را از شبيه ترينتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آرى اى رسول خدا! فرمودند: هر كس خوش اخلاق‏تر، نرم‏خوتر، به خويشانش نيكوكارتر، نسبت به برادران دينى‏اش دوست‏دارتر، بر حق شكيباتر، خشم را فروخورنده‏تر و با گذشت‏تر و در خرسندى و خشم با انصاف ‏تر باشد.

كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 240 و 241 ، ح 35

حدیث (16) امام صادق عليه‏ السلام :

ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللّه‏َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‏ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَميعِ الْعالَمِ وَ الاِنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛

هر كس يكى از اين كارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجب مى ‏گرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده ‏رويى با همگان و رفتار منصفانه.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 103 ، ح 2

حدیث (17) از حسن بزاز که گفت امام صادق عليه‏ السلام  به من فرمود:

أَ لَا أُخبِرُکَ بِأَشَدِّ مَا فَرَضَ اللهُ عَلَی خَلقِهِ ثَلَاثٌ قُلتُ بَلَی قَالَ إِنصَافُ النَّاسِ مِن نَفسِکَ وَ مُوَاسَاتُکَ أَخَاکَ وَ ذِکرُ اللهِ فِی کُلِّ مَوطِنٍ أَمَا إِنِّی لَا أَقُولُ سُبحَانَ اللهِ وَ الحَمدُ لِلّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلِّا اللهُ وَ اللهُ أَکبَرُ وَ إِن کَانَ هَذَا مِن ذَاکَ وَلَکِن  ذِکرُ اللهِ جَلَّ وَ عَزَّ فِی کُلِّ مَوطِنٍ إِذَا هَجَمتَ عَلَی طَاعَةٍ أَو عَلَی مَعصِیَةٍ.     

آیابه سه چیز از سخت ترین اموری که خدا بر بندگانش واجب کرده، آگاهت نکنم گفتم: چرا؟ فرمود :منصفانه برخورد کردن تو با مردم هم دردی با برادرت به یاد خدا بودن در هر جا منظور من ازیاد خدا «سبحان الله و الحمد الله و لا إله إلا الله و الله أکبر» گفتن نیست؛ اگر چه این هم یاد خداست، اما ذکر خدا به یاد خدا بودن است آنگاه که به اطاعت یا معصیتی اقدام می کنی.

 کافی(ط-الاسلامیه) ج2،ص 145،ح8

ورود به صفحه اصلی بانک احادیث