استان یزد در قلمرو سلسله جبال مرکزی ایران واقع شده و از پستی و بلندی و چاله‌‌ها و کفه‌‌های کویری متعدد تشکیل شده است. این ناهمواری‌ها عمدتاً به پنج گروه کوه‌‌ها و تپه‌های پای‌کوه، دشت‌ها و جلگه‌ها، بیابان‌ها، مناطق شور و کویرها و تپه‌های ماسه‌ای تقسیم می‌شوند.
در سطح استان یزد، دو رشته کوه متمایز از هم وجود دارد. یکی بخشی از کوه‌هایی است که در جهت شمال غربی - جنوب شرقی از مرکز ایران عبور می‌کنند و به کوه‌های مرکزی ایران معروف هستند و دومی شامل رشته‌کوه‌هایی است که در مناطق مرکزی، شمالی و شرقی استان قرار دارند.
رشته‌کوه شیرکوه، مانند دیواری، قسمت‌های مرکزی استان یزد را از بخش غربی استان (چاله ابرقو) جدا می‌کند. این ارتفاعات که همواره از برف و یخ پوشیده شدهاند، در ادامه حیات شهرهای بزرگ یزد، تفت و مهریز نقش مهم و اساسی دارند. از ارتفاعات دیگر استان یزد، به کوه خرانق در مرکز استان یزد نیز می‌توان اشاره کرد.
خشکی اقلیمی استان یزد، دو علت اساسی و عمده دارد : یکی این که روی کمربند خشک جهانی قرار دارد و دیگر آن‌که از دریاهای آزاد عمان و خلیج‌فارس و دریاچه‌های داخلی و بادهای رطوبت‌زای دریایی دور است. عامل مهم اعتدال نسبی آب و هوای یزد، که قابلیت زیست نسبتاً مناسبی به آن بخشیده است، ارتفاعاتی است که بیشتر به صورت موضعی مؤثراند و این امر باعث شده است مناطقی که در ارتفاعات بیش از 2500 متر قرار دارند از اعتدال و رطوبت بیشتری نسبت به دشت‌های یزد و اردکان برخوردار باشند.
در بررسی مربوط به یک دوره هشت ساله (1992-1984)، متوسط دمای هوا برابر 18/9 درجه سانتی‌گراد گزارش شده است. حداکثر مطلق دما در تیرماه برابر 43 درجه سانتی‌گراد و حداقل آن در دی ماه برابر 7/2- درجه سانتی‌گراد گزارش شده و اختلاف درجه حرارت سالانه حوالی یزد 50 درجه سانتی‌گراد است. به استثنای منطقه کوهستانی شیرکوه، سایر نقاط استان یزد اقلیم گرم و خشک و بیابانی دارد که از مغرب و جنوب غربی به سمت شمال شرقی و شرق خشک‌تر می‌شود.
به این ترتیب، آب و هوای استان یزد به علت قرار گرفتن در کمربند خشک جهانی، دارای زمستا‌ن‌های سرد و نسبتاً مرطوب و تابستان‌های گرم و طولانی و خشک است. در ایام تابستان، ییلاق‌های شیرکوه پناهگاه مردم گرمازده این استان است.